Anaokulu ve Yuvalarda Havalandırma

şimlerden nasibini almıştır. Aile yapısında ve çalışma düzeninde meydana gelen değişiklikler nedeniyle çocuklar da zamanlarının büyük çoğunluğunu kapalı mekânlarda, sağlık standartları düşük, kalabalık ortamlarda geçirmektedirler. Ülkemizde okul öncesi eğitim hizmetlerinin %90’ı Milli Eğitim Bakanlığınca, %10’u SHÇEK ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 191. maddesine göre açılan kurum ve kuruluşlarca verilmektedir. Bu kurumlar farklı yaş gruplarına uygun olarak; 0–36 aylık çocuklara bakım ve hizmet vermek üzere açılan kreşler, 36–72 aylık çocukların eğitimini amaçlayan anaokulları, 60–72 aylık çocuklar için örgün eğitim kurumları bünyesinde açılan anasınıfları ve 36–72 aylık çocuklar için Milli Eğitim Bakanlığına bağlı diğer öğretim kurumları bünyesinde açılan okul öncesi eğitim sınıflarıdır. Çocuklar gün içinde 10 saatten fazla zamanlarını bu kurumlarda geçirmektedirler. Bu yüzden kreşler, anaokulları, anasınıfları ve okul öncesi eğitim sınıflarındaki iç ortam hava kalitesi, çocukların tüm hayatları boyunca sağlıklı yaşam sürdürebilmeleri açısından oldukça önemlidir. Okullar iç ortam hava kalitesinin ön planda tutulması gereken yapılardan en önemlileri arasında yer almaktadır [11- 12]. Kreşler, anaokulları, anasınıfları ve okul öncesi eğitim sınıfları genel olarak sigara içilmeyen mekânlar olsalar da bu mekânlardaki öğrenci sayısı ve yaş grubunun özelliklerinden kaynaklanan hareket oranının fazlalığı, anaokullarının pek çoğunda yemeklerin sınıf ve oyun alanlarına yakın yerlerde yapılıyor olması, yüksek PM konsantrasyonlarının gözlendiği yerŞekil 1. İç Ortam Hava Kalitesini Etkileyen Temel Faktörler [9] 1Ayhan babaroglu.indd 7 12/11/15 2:28:46 PM 8 Tesisat Mühendisliği - Sayı 150 - Kasım/Aralık 2015 MAKALE lerin başında gelmesine neden olmaktadır. Doğada hemen hemen her yerde bulunabilmelerinden dolayı birçok kapalı mekânda yüksek düzeyde biyoaerosoller bulunmaktadır. Bu canlıların yaşam faaliyetleri sonucunda oluşan toksinlere maruz kalmak insanlarda sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Hava kaynaklı bakteri ve mantarlar toksik alerjen veya hastalık yapıcı özellikte olabilir. İç ortamlarda en sık gözlenen bakteri türleri Micrococcus, Staphylococcus ve Bacillus türleri iken; Aspergillus, Penicillium ve Cladosporium en yaygın görülen mantar türleridir. Staphylococcus aureus iç ortamlarda en sık rastlanan; deri, solunum yolları ve kan yoluyla bulaşabilen bir bakteri türüdür. Hemen hemen her yerde üreyebilen Aspergillus, toksin üretebilen bir alerjendir. Ahşap, halı, boyanmış yüzeyler gibi ortamları besin olarak kullanabilen Penicillium’un sporlarının solunması, organik toz toksik sendromu ve hipersensitiv pnömani gibi rahatsızlıklara neden olabilir. Miktarı fazla olduğu takdirde varlığı önemli olan Cladasporium ise, toprağın olduğu her yerde rastlanılabilen yaygın bir mantar türüdür. Bunların dışında Stachybotrys, Rhizomucor, Rhizopus gibi mantarlar, iç ortamdaki miktarları fazla olması durumunda önemli sağlık etkileri vardır. Göz sulanması, nazal tıkanıklık, hapşırık, öksürük, hırıltı ve nefes darlığı, kaşıntı, baş ağrısı ve halsizlik gibi semptomlar biyoaerosollerden kaynaklanmaktadır. Sorunlara kaynaklık eden bu binalara hasta bina denmektedir. Ancak iç ortam kaynaklı PM’nin sağlık etkilerinin içerdiği kimyasal kompozisyonlarından dolayı dış ortam PM’lerine göre daha az toksik etkinsinin olduğu ileri sürülmektedir. Hava kirleticilerin yoğun olduğu bu yerlerde alerjen solunum yolu sorunlarının ve astımın artışının var olduğu gözlenmektedir [13-16].